Atzizkia

Aldakiak

Esanahia

Oinarria

Adibideak

-ari

-kari,-lari,-tari

Baseak adierazten duen lanbide edo aktibitatea duena, zenbaitetan zaletasuna.

Izen ez biziduna da eta hitz berriak pertsona adierazten du

Sukaldari, olerkari, pilotari, bertsolari

-zain

-tzain

Zaintzen duena

Izena

Artzain, atezain

-gin\-gile

-kin,-kile

Egilea,egiten duena,zenbait hitz zaharretan ez, ordea

Izena

Zapatagile, harakin, zurgin, gaizkile

-le

-la

Aditz iragankorren egilea

Aditz iragankorra

Ikusle, entzule

-tzaile

-taile

Aditz iragankorren egilea

Aditz iragankorra

Erretzaile, moztaile

-zale

-tzale

Egilea,banatzailea,zaletasun

Izena

Ardozale, goizale

-dun

Banatzailea

Izena

Ogiduna,esnedun

-aizun

Faltsua, benetakoa ez dena

Izena (adjektiboa sortzekoa)

Amaizun (ama faltsua, benetako ama ez dena)

-orde

Ordekoa dena,edo kargu baten laguntzailea dena

Izena

Amaordea

-buru

Talde baten nagusia, muturreko elementua

Izena

Sailburu, Mendiburu

-ohi

Izan dena (berez adjektiboa da)

Izena

Ikasleohia

-gintza

-kintza,-gintzo,-gintzu

Lanbidea,maila soziala, bizibidea

Izen bizigabea

Harakintza

-go

-ko

Lanbidea,maila soziala, kargua, kolektibitatea, multzoa

Izena, biziduna eta pertsona izan behar du

Alkatego, saltzailego

-tza

-tzu,-tzo

Lanbidea,maila soziala, kargua

Izena, biziduna eta pertsona

Morrontza, dendaritzu

-kuntza

Lanbidea,maila soziala, kargua

Izena

Alkatekuntza

-(t)alde

Kolektiboak, taldea, multzoa

Izena, eta biziduna

Artalde

-(t)eria

Kolektiboak, taldea, multzoa

Izena, gauzaki eta bizidunekin

Gazteria, tresneria

-di

-dui,-tui,-doi,-toi

Landare, zuhaitz multzoa

Izena

Pinudi, sagardui

-tza

-za

Kolektiboak (ugaritasuna)

Izena

Jendetza

-kada

-ada

Kolektiboak (ale multzoa) neurria

Edukiontzia adierazten duen hitza

Eskukada

-tara\-tra\-ta

Kolektiboak, -kadaren kidekoa

Izena

Besotara

-tegi

Kolektiboak, -teriaren kidekoa

Izena

Umetegi (umeteria)

-keta

Kolektiboak

Izena

Arrainketa

-z\-zko

Kolektiboak(multzoa admirazioetan)

Izena

Zaldizkoa

-ti

Izaera, joera,ugaritasuna, adjektibogilea

Izena edo adjektiboa

Lotsati, loti

-tsu

-zu

Izaera, joera,ugaritasuna, adjektibogilea

Izena

Menditsu, mukizu

-bera

-pera

Baseak adierazten duenarekiko sentikorra dena

Izena edo aditza, ez da emankorra

Sentibera, hozbera

-zto

Izaera, joera,ugaritasuna, adjektibogilea (peioratiboa)

Izena

Zorrizto

-gale

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Aditza

Logale, edagale

-gura

-kura

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Aditza

Logura, hazkura, ikusgura

-asi

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Izena

Kakasi, txizasi

-gile

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Izena

Pizagile, kakagile

-estu

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Izena

Kakestu, txizestu

-larri

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Izena

Kakalarri, txizalarri

-nahi

Zerbaitetarako gogoa edo halako egoeran dagoena

Izena

Haznahi, askonahi

-koi

-oi, -goi

Zerbaitetarako berezko joera

Izena

Herrikoi, etxekoia

-kor

-or

Baseak adierazten duen ekintza gauzatzeko joera duena

Aditza, salbuespenak salbu

Baikor, sarkorra

-zale

-tzale

Zaletasuna duena

Izena

Euskaltzale, neskazale

-tun

Izaera, joera,ugaritasuna, adjektibogilea

Aditza

Ikastun, jakitun

-kari

-zale atzizkiarearen kidekoa

Izen zein aditza

Ikuskari, andrekari

-kin

-zale atzizkiaren kidekoa

Izena

Lagunkin, jendekin

-min

Gogo handia edo mineria

Izena

Herrimina, gizonmina

-gaitz

-kaitz

baseak adierazten duen ekintza gauzatzeko zailtasuna

Aditza

Ulergaitza, sendagaitza, izukaitza

-ezin

ezintasuna adierazten du

Aditza

Ulertezina

-errez

-gaitz atzizkiaren kontrakoa

Aditza

Ulerterraza, asmaerraza

-garri

-karri

baseak adierazten duen ekintza gauzatzeko eragina duena

Aditza

Lokarri, mingarri, izugarri, tentagarri

-dun

-duru \ -duri

baseak adierazitakoa duena

Izena edo multzoa

Euskaldun, gorbatadun

-zko

-ko

adjektibo edota izen bihurtu dira

Izena

Oinezko, benetako,alferrikako

-os

-oso

Aurrekoa bezala

Izena, adjektibo, adberbioa

Nekoso, itxuroso,amoros

-ar

-tar,-dar,-tiar,-liar

Baseak adierazitako tokian jaio dena

Izena

Herritar, bilbotar, mundutar,etxetiar

-gabe

-kabe,-bako,-bage,-baga

Ez duena

Izena

Paregabe,ganorabako,ustekabe,odolbage,

-ga

-ge, -ka

Aditza denean, ekintza burutu ez duena. Adjektibo eta adberbioak sortzekoa

Izena

Artega, donge, bihozka, kolorga

-tzaga

-tzaka, -tzake, -tzeke

Adberbioak sortzekoa

Aditza

Egiteke, irakurtzeke

-ez

Gabezia, ez da emankorra

Aditza, izena

Jakineza, gauzaeza

-tze

Aditzaren izena sortzeko prozedura gramatikala

Aditza

Haste, idazte, ikuste

-keta

-eta, -etan

Ekintza

Aditza, izena

Azterketa, olgetan

-keta

Jarduera,baina bilaketa edota garraioaren ideia gaineratuz

Izena

Sagarketa, mandoketa,

-keta

Eguraldi fenomenoak adieraztekoak

Izena

Euriketa, izozketa

-pen

-men

Ekintza

Aditza

Ikusmena, iraupen

-tza

-tze

Ekintza

Aditza

Bizitza, jaiotze

-kuntza

Ekintza

Aditza

Medikuntza

-kunde

-kune. –kuna

Ekintza

Aditza

Erakunde, esakune, begirakuna

-kera

-era

Ekintza

Aditza

Joera,hasiera,hizkera

-ko

Gorputzaren atalei dagozkien baseekin, bertan jotako kolpea

Izena

Belarrondoko, ipurdiko, matrailako

-kizun

Egin gabe baina egin behar dena edota egin daitekeena

Aditza

Eginkizun, etorkizun, ospakizun

-kada

-ada

Ekintzaren ondorioa

Onomatopeia, izena

Ostikada, bihozkada

-dura

-turia, -tura,-duria

Ekintzaren ondorioa

Aditza

Apainduria, tristura

-era

-ero

Izaria, neurria

Adjektiboa

Zabalera, sakonera

-go

Izaria, neurria, ekialdeko euskalkietan

Adjektiboa

Haundigo,apalgo

-men

Ahalmena, fakuldadea

Aditza, mugatua

Aipamen, adimen

-tasun

-asun

Izen abstraktua

Adjektiboa edo pertsona adierazten duen izena

Itsutasun, amatasun, alaitasun

-go

Ekialdeko euskalkietan aurrekoen kidea

Izena

Handigo, nagusigo, adiskidego

-tate

-tade, -date, -dade

Aurrekoen kidekoa

Maileguetako hitzetan

Fakultate, libertate, birjinitate

-keria

-keria

Txartzat jotako nolakotasun edota abstraktua adierazteko izena

Adjektiboa

Azerikeria, itsukeria, asmakeria

-mendu

-mentu, -mendi

Ekintza, eta beste balio batzuekin ere erabiltzen da

Izena

Merezimendu, salbamendu, ezagumendu

-zio

-zino, -zione

Materiagabeko izenak adierazten ditu

Edukazio, zibilizazio, asmazio, asignazio.

-antza

-antzia

Ez du zentzu fijorik, batez ere maileguekin

Esperantza, balantza

-ezia

Gabezia adierazten duten izenak

Izena

Gabezia, pobrezia

-ez

Gabezia adierazten duten izenak

Izena

Gauzaez, sinistez

-tegi

-degi, -egi

Tokia, lekua, etxea

Izena

Sutegi, Enekotegi, polikiroldegi

-toki

Tokia, lekua

Izena

Jantoki, jolastoki

-leku

Tokia, lekua

Izena

Dantzaleku, aparkaleku

-go

-gu, -gio

Aurrekoen kidekoa

Aditza

Edango, etzango

-gintza

Lanbidea, edo fabrikazioa

Izena

Upagintza, teilagintza

-alde

-kalde

Aldea, hurbil edo ondoan dagoen partea, bai espazioan, bai denboran

Izena

Elizalde, errotalde eskualde, itsasalde, errekalde, sukalde

-gune

-une, -una

Tartea, bai espazioan, bai denboran

Izena zein adjektiboa zein aditza

Isilune, geldiune, ingurune, hutsune

-pe

Azpia

Izena

Ilunpe, lurpe,besape

-kera

Aditzaren ekintza izatetik lekua adieraztera pasatu da

Izena

Sarrera, irteera,igoera

-gibel

Hitz elkartua da

Izena

Aizkibel

-ondo

Hitz elkartua da

Izena

Errekondo

-arte

Hitz elkartua da

Izena

Errekarte

-aurre

Hitz elkartua da

Izena

Etxaurre

-etxe

Hitz elkartua da

Izena

Jatetxe

-ola

Hitz elkartua da

Izena

Ikastola

-ontzi

Hitz elkartua da

Izena

Oliontzi

-gela

Hitz elkartua da

Izena

Logela

-denda

Hitz elkartua da

Izena

Liburu denda

-taldi

-aldi

Denbora tartea. Bolada

Izena edo aditza

Gizaldi,tentaldi

-gune

Tartea, gehienetan lekua

Aditza

Isilune, geldiune

-te

Baseak adierazten duena gertatzen den garaia, ez unea

Izena

Izozte izurrite lehorte, gerrate, elurte

-aro

-zaro, -taro

Garaia, denbora, tarte iraunkor edo ziklikoa

Izena

Gaztaro, udaro, gaztaro, goizaro

-oro

-aro, -ero, -eroz

Guztietan, bakoitzean

Denbora izena

Hilabetero, asteoro

-kari

Periorizitatea adierazten du

Izena

Agerkari,urtekari, aldizkari,egunkari

-tarik

Periorizitatea adierazten du

Bortz hilabetetarik

-z

Berez deklinabide atzizkia

Izena

Astelehenez

-tan

Berez deklinabide atzizkia

Batzuetan, bitan

-ordu

Ikastordu, jatordu

-ondo

Bazkalondo

-oste

Afaloste, odoloste

-arte

Bitarte, hodeiarte

-ka

-kan

Adberbiogilea

Izena edo aditza

Isilka,arrastaka, joka

-ki

-gi

Moduzko adberbiogilea

Adjektiboa

Apalki, emeki, politikoki, gogorki

-to

Aurrekoaren kidekoa

Adjektiboa

Ederto, polito, galanto

-ro

Aurrekoaren kidekoa

Adjektiboa

Berriro, luzaro, biziro

-la

-larik, -lanik

Mugatua ez da emankorra

Adjektiboa

Nola, bestela, inola

-ik

Berez deklinabide atzizkia

Adjektiboa

Bizirik, doainik,

-z

Berez deklinabide atzizkia

Izena

Nekez, bihotzez, oinez,

-ra

Berez deklinabide atzizkia

Arabera, modura, gustura

-tara

Berez deklinabide atzizkia

Zeutara, bestetara, eskumatara

-tan

Berez deklinabide atzizkia

Benetan, epetan,

-ko

Buruko, aldiko

-kera

Izenak sortzen ditu

Egoera, erdara, amaiera

-tsu

Gutxi gora behera

Bezalatsu, berdintsu

-bide

-pide

Bidea, medioa

Aditza

Aurrerabide, zuzenbide

-gai

-gei, -kai, -kei

Materia, gaia

Izena edo aditza

Ikasgaia, ikasgaia, erregaia, ikergai

-ki

Zerbaitetarako tresna , materia edo zatia

Aditza, izena

Estalki, aterki, izozki, odolki

-kin

Aurrekoaren kidekoa

Izena, adjektiboa, aditza

Adabakin, etekin, etorkin, hondakin

-kari

-ari

Materia, gauzakia

Izena edo aditza

Afari, askari, eskari,

-gailu

-kailu, -ailu

-garri atzizkiaren kidekoa

Aditza

Jostailu, edergailu, gordailu

-garri

Instrumentala, eragilea

Ongarri

-ko

-tako

Berez deklinabide atzizkia da

Izena

Gerriko, bularretako, soineko, betaurreko

-kote

Handigarria

Izena, adjektiboa

Liburukote

-tzar

Handigarria

Izena, adjektiboa

Mailutzar

-ko

Handigarria

Izena, adjektiboa

Aitako, zatiko

-to

Handigarria

Izena

Gizato, lapikoto

-handi

Handigarria

Izena

Tripandi, buruhandi

-kondo

Mesprezuzkoa

Izena

Umekondo, etxekondo

-ontzi

Mesprezuzkoa

Izena

Tripontzi gezurrontzi

-skila

Txikigarria-hunkigarria

Izena, adjektiboa

Gizonskila, zaharskila

-no

-ņo

Txikigarria-hunkigarria

Izena, adjektiboa

Etxano, txakurņo

-ska

-xka, -zka

Txikigarria-hunkigarria

Izena, adjektiboa

Bideska, gorriska

-tila

Txikigarria-hunkigarria

Izena

Neskatila, atetila

-to

-tto

Txikigarria-hunkigarria

Izena

Elizato, neskato

-txo

-txu

Txikigarria-hunkigarria

Izena

Etxetxo, neskatxo

-anda

Ez da emankorra

Izena

Oilanda, otsanda

-anga

Ez da emankorra

Izena

Luzanga

-antza

Ez da emankorra

Gaziantz, eulantz

-kail

-ail

Ez da emankorra

Horikail, zurikail

-kirri

Ez da emankorra

Hozkirri, harrikirri

-ko

Ez da emankorra

Idiko, mutiko

-ngo

Ez da emankorra

Gorringo, zuringo

-ņi

Hitz eratorriak

Aitaņi, amiņi

-sko

-xko

Hitz eratorriak

Oilasko, harroxko

-sta

-xta

Hitz eratorriak

Gorrista, horizta

-koitz

-kotx

Zenbaki anizkoitza

Zenbakia

Hirukoitz, bikoitza

-ko

Kartak adieraztekoa, txanponak

Zenbakia

Bateko, biko, bosteko, hamarreko

-na

-ra

Banatzailea

Zenbakia

Bina, hiruna

-en

Zatitzailea

Zenbakia (irregularra)

Lauren, bosten, erdi, heren,seiren

-ki

Osotasun baten zati berdinak izendatzeko

Zenbakia

Biki, hiruki, zazpiki

-garren

-gerren, -garna

Ordinalak egitekoa

Zenbakia

Bigarren, hirugarren

-urren

Aldia

Izena

Urteurren

-kide

-ide

Kidea

Izena, aditza

Ezkontide,senide

-gai

-gei

Izango dena

Izena

Andregai, apaizgai

-ar

Arra

Izena

Katarra, txakurrar

-eme

Emea

Izena

Katemea, txakurreme

-kume

Umea

Izena

Katakume, txakurkume

-zko

Sexua argitzekotan

Izena

Emakumezko, gizonezko

-sa

Andrazkoen marka

Izena

Jainkosa, abadesa

-ko

Etxea

Izena

Kondeko, Baltasarko

-en

-enea, -ne

Etxea

Izena

Mitxelena, Loperena

-tu

-du

Aditzak sortzekoa

Edozein

Odoldu,txotxolotu, zureganatu, oheratu