Denbora-esapide ohikoak

DENBORA-ESAPIDE OHIKOAK

UNITATEAK

ORAINGOAN, GAUR GAUEAN, AURTEN…

Euskaraz, aldiz honetan, gau honetan, urte honetan, eta antzeko esapideen ordez, oraingoan / gaurkoan, gaur gauean, aurten, eta abar erabiltzen dira.

Adibidez:

	Oraingoan ondo atera zait; ikusiko duzu hurrengoan.
	Ez kezkatu, gaurkoan ez dut huts egingo
	Gaur goizean aspaldiko lagun batekin egin dut topo kalean

LARUNBAT GOIZEAN

	Astelehen goizean joango naiz huts egin gabe
	Ostiral gauean afaria daukat lagunekin
	Larunbat eguerdian gurasoen etxean bazkalduko dut

HILABETE BARRU / HILABETEREN BURUAN

Forma biak gertaera bat denboran kokatzeko erabiltzen dira, erreferentzia gisa une jakin bat hartuta. Erreferentzi unea oraina baldin bada, BARRU erabiltzen da. Erreferentzi unea iraganean edo etorkizunean badago, ordea –REN BURUAN erabiltzen da. Adibidez:

	Orain ezin dut; bost minutu barru joango naiz
	Kalera irten zen eta bost minuturen buruan itzuli zen

Zenbaitetan, barru-ren ordez, HEMENDIK…-RA erabiltzen da, eta _ren buruan esapidearen ordez, HANDIK…-RA, adibidez:

	Hemendik lasterrera helduko gara
	Istripua izan eta handik aste betera hil zen

ORAIN (DELA)…

DUELA GUTXI

	Hau orain dela gutxi erosi dugu
	Orain dela hiru urte hasi ginen honetan
	Duela bi ordu joan dira

ASPALDI(AN)

ASPALDIKO

	Hori aspaldi gertatu zen
	Zer dakizu Mirenez? Aspaldian ez dut ikusi eta
	Aspaldiko! Nolatan zu hemen? Zer kontatzen duzu?
	Josu eta biok aspaldiko lagunak gara
	Gaur, aspaldiko partez, zinetokira joan gara
	Aspaldi honetan oso lanpetuta nabil

BADIRA bi urte hasi gineLA

	Badira hiru urte jokatzen ez dudala
	Badira lau urte ezkondu zirela
	Urteak dira ezkondu zirela

DAGOENEKO

HONEZKERO

Dagoeneko ekintza buruturik dagoenean erabiltzen da. Honezkero esapidea, ordea, ekintza amaitu dela uste dugunean, edo etorkizunari buruz ari garenean erabiltzen da, eta ustea adierazten du, ez ziurtasuna. Adibidez:

	Lana dagoeneko amaituta dago
	Lana honezkero amaituta egongo da
	Jon dagoeneko etxean dago, sartzen ikusi dut eta
	Jon honezkero etxean egongo da, ordu bata da eta

Forma bi hauez gain, badira baliokideak diren beste zenbait. Hona hemen eskema bat:

Orain / gero

iragana

ziurtasuna

Dagoeneko / jadanik

zegoeneko / ordurako

ustea

honezkero

Horrezkero / harrezkero

DENBORA-ESAPIDE OHIKOAK

LAGUNTZA GEHIAGO

ARIKETAK

UNITATEAK