1. Hor pasatu ................ asko kezkatzen .................
31. Zein da zuzena?
57. Hogei ogerleko emango dizkidazu? Ez daukazu emateko asmorik. Nola erantzungo diozu?
70. Ez dirudi oso trebea ..................
Zuzenketa-orria
1.- a)
Arrazoia: Kezkatu aditza bi modutan aurkituko dugu: kezkatzen naiz/zerbaitek kezkatzen nau, bigarren adiera honi erantzuten dio a) aukerak.
2.- a)
Arrazoia: orduak emateko garaian honela jokatu behar da: seiak, seietan, seietatik, seietara… beraz, seietarako.
3.- b)
Arrazoia: -(r)ik bukaerak aditza singularrean jartzea eskatzen du.
4.- b)
Arrazoia: ahal jartzen dugunean nahia, desioa, adierazten dugu, ez zalantza. Ez da "al" galdetzailearekin nahastu behar.
5.- d)
Arrazoia: Era berean nire iritziz ona da, eguraldi ederra dago, etorkizun handia du idatziko dugu; hau da, aditzari ezer erantsi gabe.
6.- c)
Arrazoia: Agintea adierazteko dagoen aukera zuzen bakarra da. a) aukera ere zuzena litzateke, bigarren aldi batean, agindua errepikatuz erabiliko bagenu bakarrik.
7.- a)
Arrazoia: pertsona da hitza eta zenbat aurretik duenez, mugagabean deklinatu behar dugu; beraz, pertsona + (r) i = pertsonari.
8.- c)
Arrazoia: beste aukera guztietan akatsen bat edo beste dago. Leiho gehienak aditza pluralean eskatzen du eta gehiengoak, berriz, singularrean. Irekitak laga ditugu ez da zuzena, irekita jarri beharko genuke eta.
9.- b)
Arrazoia: beste aukera guztiak gaztelaniazko una vez moldearen kalkoak dira eta ez dira zuzenak.
10.- a)
Arrazoia: bestela jartzeak aditza bere horretan uztea esan nahi du, ezin beraz atzetik ezer erantsi: denez, dela, duela… ez!
11.- b)
Arrazoia: zerbaiti buruz hitz egin, zerbaitez hitz egin edo zerbaiten gainean hitz egin, hirurak dira zuzenak; ez horrela zeren buruz. Bestalde, d) aukeran deklinabide-atzizkia ez da zuzena.
12.- d)
Arrazoia: Esaldiaren arabera, hiru dira jokoan jarritako osagaiak: entrenatzaileak guri txiklea botarazi… NOR-NORI-NORK: digu
13.- a)
Arrazoia: Eman diguten esaldian zalantza adierazten denez, baliokide den bakarra lehena da, beste guztietan baieztatu egiten baita, ez da zalantzan ezer jartzen.
14.- c)
Arrazoia: Elkar ikusi dute + ezin konbinaziotik osatzen den moldea, ezin dute elkar ikusi da, ez dira zuzenak ezin dira elkar ikusi, ezin dituzte elkar ikusi edo ezin diote elkar ikusi.
15.- b)
Arrazoia: Esaldiaren hasierako Zenbait horrek hurrengo hitza mugagabean deklinatua egotea eskatzen duenez, langile + k behar du izan erantzuna. Beste hainbeste gertatzen da hainbatekin ere: enpresari + k.
16.- a)
Arrazoia: aintzat hartu da baliokide bakarra, beste guztien esanahia bestelakoa baita.
17.- a)
Arrazoia: Nork zuek da eta zer txartel hauek, pluralean, beraz. Konbinazio posible bakarra lehena da, beste guztietan edo aditza singularrean dago edo aditzaren aspektua desegokia da.
18.- d)
Arrazoia: Noiz galderari erantzuten dioten datak adierazteko modu egoki bakarra d) aukerakoa da, ez baita posible apirilak ondoren an/ean jartzea. Aukera zuzen bakarra: apirilak 30 litzateke.
19.- d)
Arrazoia: Hemendik urte betera moldearen pareko den bakarra Urtearen buruan da.
20.- a)
Arrazoia: On degizula! Erabiltzen da norbait bazkaltzen ari denean, probetxuzko bazkaria izan dezala adierazteko; gaztelaniazko ¡que aproveche! Ren pareko da. Osasunez urra dezazula!, berriz, zerbait berria jantzi duenari esaten zaio eta Majo berdindu gara! Bazkari edo afari eder baten ondorenean esaten dugu, sabela ederki bete ondoren.
21.- a)
Arrazoia: Gogo handirik ez badut ere egingo dut adierazten dugunez, zera esan nahi dugu, lehenengo esaldian esandakoaren gainetik egingo dugula bigarren esaldian adierazitakoa. Horretarako, dena dela da aurkaritzako lokailu bakarra.
22.- b)
Arrazoia: Lehenengo esaldian: gure lagunak= haiek, beraz, zebiltzan da aditz-forma. Zenbiltzan= zu, zebiltzaten=asmakizun hutsa da, zenbiltzaten= zuek.
Bigarren esaldian, guk lanean… ari ginen gu, beraz, ezinezkoa; dihardugun asmakizun hutsa da, geniharduen litzateke lehenaldiko forma zuzena.
23.- c)
Arrazoia: Bai larunbata bai tren hitzen deklinazio-atzizkiak dira aztertu behar ditugunak. Biak ere kontsonantez bukatzen dira, beraz, -ean bukaera jarri behar zaie.
24.- c)
Arrazoia: Beste guztiak, ahizpa, koinata eta izeko emakumezkoak dira beti.
25.- c)
Arrazoia: Esaldiko Hamazortzi urte zituenean-ek adierazten digu lehenaldian gertatu zela eta astero hitzak, berriz, maiztasuna; beraz, bi baldintza hauek bete behar ditu aukeratzen dugun moldeak. Bakarra da, c) aukera.
26.- a)
Arrazoia: b) aukera zuzena izateko ere beharko luke bukaeran, c) aukerak, berriz, soberan du ere eta d) aukerak, zuzena izateko hartuko ditu beharko luke bukaeran.
27.- d)
Arrazoia: c) aukera baztertuko dugu ez baitio galderari erantzuten: etorri den ala ez galdetzen ari da baten bat.
a) eta b) aukerak, berriz, ez dira d) aukera bezain egokiak, lehenengoaren kasuan esaldiaren hasieran zalantza adierazten du eta esaldiaren bukaeran, berriz, baietz dio. Bigarrenaren kasuan erantzuna ez dator bat galderarekin, maiztasunez etortzen dela erantzuten baitu.
28.- b)
Arrazoia: egitura zer bihurtu da, eta zer hori mugagabean beti.
29.- b)
Arrazoia: a) aukera ez da zuzena lehenengo zatia etorkizunean dagoelako eta bigarrena, berriz, lehenaldian. C) aukera ere ez da zuzena ba- eta –ke ezin direlako sekula elkarrekin eman. Beste hainbeste gertatzen da d) aukeran.
30.- d)
Arrazoia: a) aukera proposamen bati ezezkoa emateko erabiltzen dugu. b) eta c) aukerak gaztelaniaren kalko okerrak dira.
31.- a)
Arrazoia: Irakurri al duzu liburua? + Saramagoren azken liburua elkartzetik a) aukeran ematen den erantzuna da zuzena den bakarra, besteak okerreko ordenan emanak baitira.
32.- d)
Arrazoia: Ikaragarri gogorrak izateak plurala adierazten digunez, ezinezkoak dira a) eta b) aukerak. C) aukera, berriz, ez da zuzena NOR-NORI aditz-forma delako eta kasu honetan alabak (NORK) aitari (NORI) esan zizkionak (NOR) NOR-NORI-NORK aditz-forma eskatzen du.
33.- c)
Arrazoia: Esaldiaren lehenengo zatian jarri beharrekoak ematen digu erantzun zuzenaren arrastoa, bihar izateak etorkizuneko gertakari baten aurrean jartzen baikaitu. Erantzun zuzen bakarra, beraz, c) da.
34.- a)
Arrazoia: Oso akats arrunta da ikasleen artean deklinabide-atzizkia bera moldeak bakarrik hartu behar duela pentsatzea. Ez da, bada honela. Horregatik da a) aukera zuzena, beste guztietan zuzendari hitza NORK singularrean deklinatuta ez dagoelako.
35.- a)
Arrazoia: Gazte garaian moldearen pareko bakarra gaztaroan dugu. Gaztetasuna ezaugarria da, ez garaia. Gazteria hitza garai bateko asmakizuna eta gaztekeria ez da sekula hiztegian azaldu.
36.- c)
Arrazoia: Guk Izaskuni oparia, beraz, NOR-NORI-NORK aditz-forma behar dugu: Guk hari zerbait: Genion. Pikutara bidali moldeak, berriz, NOR-NORK eskatzen du Hark-gu, forma: gintuen.
37.- c)
Arrazoia: birigarroak kantatzen zekien + nire auzokoak birigarro bat zuen esaldiak lotzeko erlatibozko esaldien egitura erabili behar dugu. Horregatik ez dira egokiak konpletiboa (-ela) a) eta d) aukerak, edo jakiten zuen [b) aukera] bazekiela esan nahi baitugu, ez batzuetan bazekiela eta beste zenbaitetan ez.
38.- c)
Arrazoia: c) aukera da esanahi bera duen bakarra.
39.- a)
Arrazoia: a) aukerako egitura da baliokide bakarra, beste guztiek beste esanahi bat dute.
40.- c)
Arrazoia: Aukeren artean kausazko lokailu bakarra dago. Bigarren esaldia lehenengoan gertatutakoaren azalpena den neurrian, egokia den bakarra, beraz.
41.- b)
Arrazoia: Hitza mahai da, beraz, a) eta c) aukerak bazter ditzakegu. D) aukeran, berriz, orri hitzak h darama, hori ere oker.
42.- a)
Arrazoia: Noren artean da egitura, beraz, b) eta c) aukerak, alde batera utzi behar ditugu. d) aukera ez da zuzena geure artean izan beharko lukeelako eta ez geuren artean, bertan jartzen duen bezala.
43.- a)
Arrazoia: alaba gelan noiz sartu zen azaltzeko esaldia da aukeratu behar duguna, alaba sartu zen gelan + ariketak prestatzen ari nintzen elkartzetik aterako dugu erantzuna. Noiz adierazteko, berriz, -(e)la bukaera jarriko diogu aditz-formari.
44.- d)
Arrazoia: nondik atera diren adierazteko aukera zuzena bakarra da, beste aukeretan okerreko kasuan deklinatu da hori erakuslea.
45.- d)
Arrazoia: Nork egin duen, zehatz-mehatz nor den esan gabe eskaintzen duen aukera zuzen bakarra dago, azkena, hain zuzen. B) aukera erabat okerra da eta a) eta c) aukeretan norbait hori zehatza denez, ez dute balio.
46.- d)
Arrazoia: Bai ordenaren aldetik bai egitura aldetik beste aukera guztiak okerrak dira.
47.- d)
Arrazoia: Niri (NORI), kopiak ateratzea (ZER, singularrean) bada, NOR-NORI aditz-forma eskatzen du, kasu honetan zitzaidan.
48.- b)
Arrazoia: Irratsaio guztien artean umeen gustukoena dela adierazteko gehien da molde egokia. Gehiago erabili ahal izateko beste zerbaitekin konparatu beharko genuke eta aurretik baino idatzi. Gehiegi gustatzen zaiela esatea posible bada ere, ez da normalean gertatzen eta askoen asmakizun bat besterik ez da.
49.- d)
Arrazoia: Gaztelaniazko "a ver si" moldea euskaratzeko garaian sortu dira hainbat molde makur, barra-barra erabiltzen direnak. Horien adibide dira a) b) eta c) aukerak.
50.- a)
Arrazoia: Esaldi honen azpian beste bi esaldi daude: Atzo kalean topo egin genuen + zuk poltsan zerbait zeneraman, beraz, konbinaketa zuzen bakarra lehena da.
51.- b)
Arrazoia: Egitura zuzen bakarra dago: zenbat eta… -ago, orduan eta … -ago, beste guztiak nahasteko besterik ez dira.
52.- d)
Arrazoia: burutik gora ez da, inondik ere, asko jota/gehienera ere/goitik jota moldeen pareko.
53.- b)
Arrazoia: Esaldiaren hutsunean falta dena zera da: hizlaria etorri arte. Esanahi hori duen molde bakarra dago aukeren artean, b). Beste hiruren arteak ordea eta aitzitik aurkaritzako lokailuak dira eta halaber emendiozkoa.
54.- b)
Arrazoia: Beste aukera guztietan bada okerren bat: a) aukeran ezingo dugu zinemara joango jartzen du eta ezingo gara zinemara joan jarri beharko luke. c) aukeran aitak dirurik eman ezik jartzen du eta aitak dirurik eman ezean/ematen ez badit jarri beharko luke. d) aukeran aitak dirurik emango ez bazigun jartzen du eta aitak dirurik emango ez baligu jarri beharko luke zuzena izateko.
55.- d)
Arrazoia: Aukera guztiak antzekoak badira ere, kontuan izan gaztelaniazko "que" itzultzean sortzen den nahasketagatik (euskaraz –ela edo –ena izatea) irakurtzen direla b) eta c) aukerak. b) aukera, berriz, ez da zuzena bukaeran –a falta duelako.
56.- a)
Arrazoia: Beldurtu aditzak eskatzen du zerbaitek norbait beldurtzea edo beldurrez egotea, edo beldur izatea. Ez da posible norbaiti zerbait beldurtzea b) aukera, inori ezer beldurtzea c) aukera, edo alabak zerbait beldurtzea d) aukera.
57.- b)
Arrazoia: Enuntziatuan garbi dago ez daukagula dirua emateko asmorik, beraz, ezin kontrakorik esan [a) eta c) aukeretan emango diogula esaten diogu]. d) aukeran, berriz, beste galdera bati erantzuten diogu: Ba al dakizu….? Modukora, hain zuzen.
58.- b)
Arrazoia: eskupekoa gaztelaniazko propina da, hau da, zenbaitetan zerbitzu baten truke ematen den diru-extra.
59.- c)
Arrazoia: elurretan ibili moldeak mugagabean deklinatzea eskatzen du. Esaldiaren bigarren zatian neka-neka eginda iritsi zuzena den moduan ez dira zuzenak busti-bustitak (busti-bustiak edo busti-busti eginda bai, ordea) edo leher egindak (leher eginda bai, ordea).
60.- d)
Arrazoia: ibiliagatik ez da nahastu behar ibiltzeagatik moldearekin, ibili arren esan nahi baitu.
Eginarren bananduta idatzi beharko litzateke, hasteko, eta esanahiaren aldetik ezin du zergatik galderaren erantzuna izan.
Bainaizelako: kausazko bi molde daude batera, bainaiz edo naizelako zuzenak dira, ez, ordea, elkarrekin jarrita.
61.- d)
Arrazoia: amaitzen ordurako ez baina amaitu ordurako da molde zuzena. Amaitutako orduko ez, baizik eta amaitu orduko eta amaitzen bezain laster ordez amaitu bezain laster litzateke forma zuzena.
62.- a)
Arrazoia: Kontuak ondo ateratzen baditugu, garbi dago erantzuna: 3 urte-2 urte= duela urte bat=iaz.
63.- c)
Arrazoia: Beste aukera guztietan bada okerren bat: etorri (nintzen) arte + hamaika alferlan egin behar izan dut konbinaketa da zuzena den bakarra.
64.- b)
Arrazoia: agindu aditzak –t(z)eko nominalizazioa eskatzen du eta ahaztu aditzak –t(z)ea.
65.- b)
Arrazoia: Ez dago egitekorik= ez dago lanik/ Ez dago ezer eginik asmakizun hutsa da/ Ez dauka zertan egin= ez du egin behar, nahi ez badu, behintzat.
66.- c)
Arrazoia: Ortografia-kontuak alde batetik: lore-sorta idazten da eta ez lore-zorta. Beste alde batetik, txanpon zahar batzuk idazten da eta ez txanpon zar batzuk.
67.- d)
Arrazoia: lanean hasteko = lanean has daitezen. Konbentzitu norbaitek norbait konbentzitzen du, beraz, NOR-NORK aditz-forma behar du atzetik. Bi baldintzak betetzen dituen bakarra d) aukera da.
68.- c)
Arrazoia: Gaztelaniazko itzulpen okerra egitetik sortu diren kartak eramaten ditugu? Bezalakoak erabat baztertu beharrekoak dira, ez baitira euskaraz horrela eraikitzen, ezta agintera erabiliz ere. Gonbidapena den neurrian aditzari –ko(-go) erantsiz eraiki behar da.
69.- d)
Arrazoia: bost zenbatzailearen ondorengo hitza mugagabean deklinatu behar dugu eta fraide joan zirela esateak adierazten digu gizonezkoak zirela denak. Beraz, bi baldintzak betetzen dituen aukera zuzen bakarra dago.
70.- c)
Arrazoia: Esaldia ezezkoa denez, -(e)nik bukaera da zuzena den bakarra